Warszawa, dnia 9 sierpnia 2024 r.
Szanowny Pan
Krzysztof Gawkowski
Wiceprezes Rady Ministrów
Minister Cyfryzacji
Ministerstwo Cyfryzacji
ul. Królewska 27, 00-060 Warszawa
Dotyczy: konsultacji projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz niektórych innych ustaw (UC 21) z dnia 19 lipca 2024 r. opracowywanego przez Ministerstwo Cyfryzacji w ramach zapewnienia stosowania Aktu o usługach cyfrowych
Szanowny Panie Ministrze,
działając w imieniu polskiego środowiska kreatywnego, w tym twórców, aktorów, wydawców i producentów w odpowiedzi na konsultacje Projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz niektórych innych ustaw z dnia 19 lipca 2024 r. (dalej jako „Projekt”), chcielibyśmy podkreślić wagę i znaczenie wprowadzenia do Projektu regulacji umożliwiających blokowanie dostępu do treści rozpowszechnianych bez zgody podmiotów uprawnionych, tj. przepisów dotyczących nakazu podjęcia działań przeciwko nielegalnym treściom. Propozycja Ministerstwa Cyfryzacji odpowiada postulatom środowisk kreatywnych, które od wielu lat zwracają uwagę na problem braku wdrożenia do polskiego porządku prawnego art. 8.3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/29/WE z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i praw pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym, i wynikające z tego trudności w skutecznym zwalczaniu zjawiska piractwa treści audiowizualnych.
Skala kradzieży treści audiowizualnych utrzymuje się w Polsce na stałym, wysokim poziomie [1]. Negatywne skutki piractwa internetowego odczuwa cała branża audiowizualna, począwszy od wytwórców treści (twórców, aktorów, producentów audiowizualnych oraz nadawców telewizyjnych) kończąc na usługodawcach oferujących legalny dostęp do serwisów VOD oraz serwisów streamingowych. Problem ten jest niezmiernie poważny i aktualny, a jego skutki nie ograniczają się do strat finansowych ponoszonych przez przedstawicieli branży kreatywnej. Ma on istotny wymiar ekonomiczny – w tym obszarze wpływa na całą gospodarkę – ale także prawny, społeczny oraz technologiczny. Na powyższe wskazuje chociażby wpływ skali zjawiska piractwa treści audiowizualnych na konkurencyjność rynku polskiego w ocenie zagranicznych partnerów gospodarczych [2].
Istniejąca luka prawna polegająca na braku efektywnych mechanizmów umożliwiających podejmowanie działań wobec podmiotów, których usługi są wykorzystywane w celu naruszania praw autorskich i pokrewnych przyczynia się do umocnienia tego problemu. Dlatego nie mamy wątpliwości, że propozycja Ministerstwa Cyfryzacji polegająca na wprowadzeniu przepisów stanowiących podstawę materialną i proceduralną do wydania nakazu blokowania nielegalnych treści przez dostawców usług pośrednich jest uzasadniona i konieczna. Takie środki prawne funkcjonują od wielu lat w wielu państwach członkowskich Unii Europejskiej (na przykład w Niemczech, Belgii, Holandii, Włoszech, Hiszpani, Grecji, Litwie) a także w Wielkiej Brytanii stanowiąc skuteczne narzędzie do minimalizowania strat związanych z kradzieżą własności intelektualnej.
Realizacja postulatów środowisk kreatywnych pozostaje także w zgodzie z treścią samego Aktu o usługach cyfrowych, który zawiera podstawę kompetencyjną dla państw członkowskich do przyjmowania przepisów stanowiących podstawę nakładania i egzekwowania nakazów podjęcia działań przeciwko nielegalnym treściom [3].
Mając powyższe na uwadze, wyrażamy pełne poparcie dla działań Ministerstwa Cyfryzacji w omawianym zakresie i apelujemy o utrzymanie w Projekcie przepisów dotyczących nakazu blokowania dostępu do nielegalnych treści, jako istotnych nie tylko z perspektywy polskiej branży filmowej, ale także całej gospodarki.
Z wyrazami szacunku,
Marek Frąckowiak – Prezes Izby Wydawców Prasy
Natalia Grzegorzek – Prezeska Polskiej Gildii Producentów
Magdalena Hajduk-Dębowska – Prezeska Polskiej Izby Książki
Andrzej Jakimowski – Przewodniczący Gildii Reżyserów Polskich
Barbara Jóźwiak – Prezes Zarządu Stowarzyszenia Autorów i Wydawców COPYRIGHT POLSKA
Grzegorz Łoszewski – Prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich
Jerzy Kornowicz – Prezes Stowarzyszenia Kreatywna Polska
Renata Krzewska – Prezeska Stowarzyszenie Dziennikarzy i Wydawców REPROPOL
Bogusław Pluta – Dyrektor Zarządzający Związku Producentów Audio Video
Maksymilian Rogacki – Przewodniczący Związku Zawodowego Aktorów Polskich
Dominik Skoczek – Dyrektor Związku Autorów i Producentów Audiowizualnych
Maciej Sobczyk – Przewodniczący Gildii Scenarzystów Polskich
Irena Strzałkowska – Prezeska Krajowej Izby Producentów Audiowizualnych
Piotr Śliskowski – Przewodniczący Stowarzyszenia Autorek i Autorów Zdjęć Filmowych PSC
Urszula Święcicka – Prezes Związku Polskich Artystów Plastyków
[1] Jak wynika z raportu Deloitte „Kradzież treści video w Internecie”, https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/zarzadzania-procesami-i-strategiczne/articles/kradziez-tresci-wideo-w-Internecie.html.
[2] Zgodnie z raportem International Intellectual Property Alliance (IIPA) dotyczącym ochrony i egzekwowania praw autorskich („Special 301”) Polska w roku 2024 została wpisana na tzw. „Watchlist”, tj. listę krajów posiadających wg. IIPA nieodpowiednie lub nieefektywne przepisy dotyczące praw autorskich i praw pokrewnych, https://iipa.org/files/uploads/2024/01/Final-PDF-for-Website-1.pdf;
[3] Przepis art. 9 i 10, a także motyw 31 i 32 Aktu o usługach cyfrowych.