Wyrok Sądu Najwyższego z 19 września 2024 r. w sprawie SFP przeciwko Cinema City dotyczącej wyświetlania filmów w latach 2011-2013 uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z listopada 2020 r., przekazując sprawę do ponownego rozpoznania.
W ustnych motywach rozstrzygnięcia Sąd Najwyższy jednoznacznie potwierdził, że spółka Cinema City jest niewątpliwie zobligowana do uiszczania tantiem na rzecz Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Sąd pokreślił także, że tantiemy – z uwagi na tzw. zasadę asymilacji – należą się zarówno polskim, jak i zagranicznym twórcom filmowym.
Kwestią sporną pozostaje natomiast ustalenie konkretnej wysokości należnych wynagrodzeń, gdyż SFP, podobnie jak inne organizacje zbiorowego zarządzania, nie dysponuje prawomocnie zatwierdzonymi tabelami wynagrodzeń w zakresie wyświetlania utworów filmowych w kinach ), a strony nie doszły do porozumienia w sprawie płatności. W tej sytuacji, obowiązek określenia należnych tantiem spoczywa teraz na sądzie, który będzie ponownie rozpatrywał tę sprawę.
Sąd Najwyższy wskazał na pewne nieścisłości i braki w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego, co uniemożliwiło mu pełne rozpatrzenie wszystkich zarzutów skargi kasacyjnej wniesionej przez Cinema City, zwłaszcza tych dotyczących filmów produkcji USA. W rezultacie uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia było, zdaniem Sądu Najwyższego, niezbędnym krokiem proceduralnym. Pełne odniesienie się do treści wyroku będzie możliwe dopiero po otrzymaniu pisemnego uzasadnienia.
Wobec informacji pojawiających się w mediach należy podkreślić, że orzeczenie Sądu Najwyższego nie oznacza przyznania racji Cinema City. Sąd nie orzekł na korzyść multipleksu, a w szczególności nie uznał, że jakakolwiek część kwoty zasądzonej na rzecz SFP w uchylonym wyroku Sądu Apelacyjnego była nienależna. Sąd nie wskazał również, że z podstawy rozliczeń miałyby być wyłączone wpływy z wyświetlania jakichkolwiek filmów, w tym produkcji amerykańskiej. Co więcej, Sąd wyraźnie podkreślił, że uchylił wyrok, aby umożliwić Sądowi Apelacyjnemu uzupełnienie materiału w sprawie, co jest niezbędne do rozpatrzenia zarzutów Cinema City. ze skargi kasacyjnej.
SFP podziela argumentację Sądu, że kwoty pobierane przez organizacje zbiorowego zarządzania powinny być inkasowane z zamiarem ich wypłaty, co w praktyce jest realizowane przez SFP. Wszystkie pobrane tantiemy są dzielone „bez reszty” i przekazywane uprawnionym twórcom filmowym.
Pomimo że Sąd Najwyższy kilka razy podkreślił, że tantiemy twórcom się należą i powinny być uiszczane, Cinema City od początku swojej działalności w Polsce nie wpłaciło do SFP dobrowolnie ani jednej złotówki tantiem na rzecz filmowców. Wszystkie dotychczasowe wpłaty, które twórcy otrzymali z tytułu eksploatacji ich utworów w kinach Cinema City, zostały wywalczone przez SFP w długotrwałych procesach sądowych oraz uzyskane poprzez postępowania komornicze.
Warto zauważyć, że Cinema City nadal dobrowolnie nie wpłaca do SFP absolutnie żadnych kwot, powołując się na brak zatwierdzonych tabel SFP. Tymczasem w wyroku z dnia 21 czerwca 2024 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że wspólny wniosek SFP oraz ZAiKS-u w sprawie zatwierdzenia tabel został złożony prawidłowo. To orzeczenie otworzyło drogę do merytorycznego rozpoznania wniosku tabelowego przez Komisję Prawa Autorskiego. Niestety Polskie Stowarzyszenie Nowe Kina, którego Cinema City jest członkiem, zaskarżyło to orzeczenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego, wiedząc, że rozpoznanie skargi nastąpi najprawdopodobniej dopiero za kilka lat.
Prawdą jest, że Sąd Najwyższy zachęcał strony do zawarcia ugody. SFP-ZAPA preferuje polubowne rozwiązania i tam, gdzie to możliwe, kończy spory ugodą. Niestety w tym przypadku mamy do czynienia z podmiotem, który od początku swojej działalności unika wypłaty wynagrodzeń twórcom i nie przejawia żadnej woli realizowania tego ustawowego obowiązku. SFP zawsze jest gotowe do rozmów z użytkownikami praw, jednakże postawa Cinema City, oczekującego preferencyjnego traktowania go przez organizację w porównaniu do pozostałych kin, uniemożliwia osiągnięcie porozumienia. Zasada równego traktowania, której przestrzegają organizacje zbiorowego zarządzania, wyklucza jakiekolwiek odstępstwa w rozliczeniach tantiem według innych zasad (np. wg innej stawki czy stawki liczonej jedynie od wybranych filmów niż pozostałe kilkaset kin w Polsce, które mają zawarte umowy z SFP i od lat wpłacają tantiemy dla twórców filmowych. Przypominamy również, że na długo przed wniesieniem pozwu przeciwko Cinema City, SFP podejmowało próby osiągnięcia porozumienia, które niestety zakończyły się niepowodzeniem. Można przypuszczać, że uchylenie wyroku przez Sąd Najwyższy i przekazanie sprawy do dalszego rozpoznania, po ponad 10 latach od złożenia pozwu dotyczącego tantiem za lata 2011-2013, niestety nie zmieni postawy Cinema City wobec twórców filmowych, których interesy SFP konsekwentnie reprezentuje.